Biehrai ta Sona kyh mia a pachuna dâh

Rev. Vazilai

  Registrar, LTC & MSC

Biehmiapa

Sona kyh he kawhkaw ta kao hlupi tawhta chhôpasia theipa a châ. He paper liatala Biehrai pachuna zie tawhta a pachhoh kawpa ta ei vaw palasa awpa a châ. Biehrai ei vaw hmâ awpa he Mara reih Centenary Edition ta ama papuapa kha ei hmâ via aw.

Sona tahpa y zie

Sona tahpa he khapa ma? Sona kyh reipasiana liata kao hlupi reina a y thei aw. Chyhsa thokha ta pahnothaina, novâhna, pachhupatlai thaina, etc. zy a châ ama tah holo. Adopa tlai a châ. Sona he sona a chapa vâta y zie kathu kawpa a hnei. Sona he chyhsa ta a lei theileipa ta eima hnei cheingei awpa peimawh kawpa a châ. Biehrai tlai ta “Sona he siesai leipa la, a cha pabohsa lymâ aw; pasô ngâita la, a cha pabohsa lymâ aw. Sona hneipa he, na tao theipa hmo peimawh chaipa a châ. Na hnei theipa a châ khiatala, novâhna nata pahno thaina hnei ha ma y. Sona he pasô ngaita kaw la, chyhsa rôhnahpa ta a cha tao aw. A pyhpahly la, palyupalihna a cha vaw tlô kheipa aw. Ano cha na rôhnahna lakho a châ aw”( Bies. 4: 6-9) tahpa ta mia a pachu. Sona châ y zie hnei kawpa ta hrozie awpa novena nata pahnothaina he a châ.

Sona he kheita eima hnei aw?

Sona hneina kyh he Biehrai ta he hawhta mia a chhopa eima hmo. “Khazohpa ta Zisu Krista cha eima Sona châta tao ta, Ano ta Khazohpa lâta maniah paryh ta, Khazohpa chyhsa pathaihpa nata khotalaipa eima vaw châ haw”. (I Kaw. 1:30) tahpa eima hmo. “Abeipa Khazohpa china cha novâhna a thaona châ ta, Ahrupazy ta sona uasa leipa ta, achu awpa kho tyh vei ei.” (Bies. 1:7). Sona hneina cha Khazohpa china liata a pahniepa a châ. Khazohpa china cha hmopha leipa a heisaina he a châ ( Hlazy 1:1-7). Sona he achuna tawhta nata Khazohpa china tawhta eima hnei theipa a châ.

Chyhsa Sopa

Sona a hneipa he chyhsa sopa eima tahpa a châ. Chyhsa sopa châ Sona pietuhpa Khazohpa china he khacha hnei hawhta a hrona ta Khazohpa a chakaotuhpa a châ. Chyhsa sopa cha hmo y zie pahno thaikawh ta hrozie dopa liata a hrona he hro awpa khâcha a chhuah lymâ tyhpa a châ. Chyhsa sopa cha “ Keima he ei pahnopa a chy kawna a chu awpa, reingia awpa ei peimawh” tahpa a pahnopa, a chialia (a sala) leipa he a châ. Socrates ta “Keima he khapa hma pahno lia vana tahpa ei pahnona daitih lia he ei pahno chaina nata ei so chaina tlao a vaw cha” a tahpa hawhta a châ. Chyhsa sopa cha “Keima he a pathlai awpa, apanano awpa chyhsa peimawhpa ei châ” tahpa a pahno tuhpa he a châ. Chyhsa sopa cha hmôdopa nata hmô doleipa , hmo chhiepa nata hmophapa pahno thai ta hmôdapa a taotuhpa, chyhsa kyhpachâ ta chyhsa châ ta hmôphapa tao tuhpa zy ama cha hei hra.

Sona ahneipazy ta ama topa byhna sohpazy

Khazohpa tawhta sona mia a piepa Zisu Krista liatapa cha Zisu Krista ngiapâtuhpa zy ta eima to awpa a châ. Eima to awpa to thei nawpa liata Abeipa Khazohpa china he athaona a vaw châ haw. Chavata eima yna mai liata Khazohpa he eima chi awpa a châ. Khazohpa china he kyhpachana a hlaopa china a châ. Sata nata Pheisaizy eima chipa hawhpa cha vei. Sona ahneituhpa nata atotuhpa zy ta ama topa byhna sohpa Biehrai ta mia a pachupa zy châ:

  1. Chyhsa sopa ta hiehana padia theina byhna sohpa to ta a hrupa hawhta hiahrina tao bei vei. ( Biech. 7:9-10)
  2. Chyhsa sopa cha chyhsa to châta ama phahnai. ( Biech. 7:11)
  3. Chyhsa sopa sona ahneituhpa cha Taka (soh) a pabohsa tuhpa a châ. ( Biech. 7:12)
  4. Chyhsopa pakha he ryureituhpa pahraw hla ama pha hnai via. ( Biech. 7:19)
  5. Sona ta hmôzy he a pasia thei . ( Biech 7:23)
  6. Sona ta hmo y zie kathupa a pahno thei ( Biech 7:24)
  7. Chyhsa sopa ta hmô y zie siapa a pahno tyh ( Biech. 8: 1)
  8. Sona ta khihpi apabohsa ( Biech 9:15)
  9. Sona he thatlona hla ta a pha via ( Biech 9:16)
  10. Sona cha adyuna chahrai hlata a pha via ( Biech 9:18)
  11. Sona deikua chata hlaotlona a pie thei ( Biech 10:10)
  12. Sona ta hruna he a khu theipa a cha. ( Biech 2:13)

Sona chino a y

Atlahpi pata Sona chino( Phono) a y tah sila a pha aw. Khazohpa tawhta sona nata Satâ tawhta sona a cha. Chola Khazohpa tawhta sona nata Satâ Khizaw tawhtapa sona tahpa ta pachhai theipa a cha.

Chola tawhta azupa sona cha: Pathaita, a reisi ta , ady khota, chyhsa phanapa pachâ ta, kyhpachâna hnei ta, y zie hnei kawpa ta hro ta hpz he a cha.

Khizaw Sata tawhta a puapa sona deikua cha: A palai ta, Chyhsa mohnao ta, Ano a thona tlua ta, a tyhhreina a tlo khei, Khihzaw kyhdei a pachâ, hpz he a châ.

Achuna tawhta eima topa sona he Khazohpa khozie a chapa liata hma awpa chasala, Sata tawhta a puapa hawhta eima cha awpa hela kho a chhih vei.

Sona kyh he Bieso liata hlupi hmôpa chata tahma he Bieso châbu liatapa he palasa kaw leipa a châ. Chavata Bieso chabu he eima rei lyma awpa a pha kaw. Nama nata keima chhao eima duahmo he thliepa ta chyhsa sopa ma eima cha? chyhsa hrupa liama eima hlao tahpa he pachâ lymâ ta Khazohpa china ta sona he eima hnei awpa he eima tao vyu a châ.

Biepachhana

Biepachhana liata Nobel Prize ahmôpa chanô Malala thatih he a chyhta ei vaw palasa kho kawpa a châ. Malala he Nobel Prize ahmôpazy hry liata kôpanao chaipa a châ. Nobel Prize he 1901 kô tawhta pie pathaopa chata, Atakô 2014 chata Nobel Prize hry liata Peace Nobel Prize châta moh pangiapa chyhsa 278 ama châ. Peace Nobel Prize ahmôpa cha America Dollar $ 1.1 Million hmô awpa a châ. Nobel Prize ahmôpa awpa atlypa Committee ta 2014 kô chata Peace Nobel Prize he Malala Yousafzai (Pakistan) nata Kailash Satyarthi (India) zy a tly patlohpa a châ. He panopazy he Chanô nata hawhti zy achuna chata a hriapasapa zy ama châ. Malala he Pakistan râh liata Chanô hawhtipa a châ. Chanâ zy Châ achuna châta a hria papuapa vâta Taliban nawhta 2012 ko liata Meithie ta ama kahpa Chanô hawhti a châ. Khazohpa ta a vaipa châ awta thi leipa ta London thohna o liata mohohpa a châ. Avaw tla tawhta Muslim nata Hindu zy pahra chaina India Pakistan, Syrian, Jordan zy liata Chanô zy achuna châta a hriapapua lymâpa a châ. Kô 17 a pha haipa Chano thyudypa chata anoh ta achuna peimawhzie he hawhta a rei. “One Student, One teacher, One Book, One pen can be changed the World.” ( Pachutuhpa pakha, Siku hawhti pakha, Châbu sakha, Châsoh sakha ta khizaw apanano thei)” tahpa he a châ. Sohna hnei awpa a peimaw zie apalasapa he eima pachâ awpa a byu hmeiseih. Sona a hneipazy ta râh kyhpachâna nata hmô taotheina ama hnei. Eima râh he Thaina sohna ta eima padua awpa a chapa vata Khazohpa ta Marasawzy chyhsa sopa ta mia tao lymâ mawh sy! Amen.